Aan de Akkerlaan in Nijmegen gebeurt iets bijzonders. Daar bevindt zich het atelier van Charlotte Van Alem. De ruimte is gevuld met apparatuur die je eerder in een biomedisch centrum tegen zou komen dan in een atelier. Daar zoekt Van Alem de verbinding tussen mens en natuur door middel van het experiment in het makerschap.
De Biodesigner
“Ik zie mijzelf als een soort schilder maar dan met organische materialen. Ik noem mijzelf vaak een biodesigner”
Tijdens mijn studie Product Design aan de HKU ben ik mij gaan verdiepen in organische materialen en traditionele technieken. Als ontwerper wilde ik mij verdiepen in materiaal in overvloed en hoe ik dat materiaal nieuwe waarde kan geven. Een materiaal in overvloed houdt in dat het niet uitputtend is voor de natuur of waar dierenleed aan het productieproces te pas komt.” Om die materialen organisch te leren bewerken en gebruiken, wilde Charlotte meer leren over traditionele restauratie en productie.
“Ik wilde leren hoe die kunstwerken vroeger werden geproduceerd en hoe ik in het huidige tijdperk “slow manufacturing” op een nieuwe manier kan integreren. Dat ben ik meer gaan onderzoeken tijdens mijn stage bij het restauratieatelier in Keulen.”
De zoektocht van Charlotte begon bij het bewerken van aangespoelde kwallen; Charlotte ziet het aangespoelde diertje als een materiaal en bouwstenen. Ze ziet een kans er iets nieuws van te maken. Het laatste jaar van de kunstacademie heeft ze gewijd aan het prepareren van haar eerste kwal. De kwal wordt bewerkt tot een leerachtig product dat als basismateriaal gebruikt kan worden.
Met het succes van het Medusa Project op zak wilde Van Alem hetzelfde succes behalen zonder dierlijke producten te gebruiken. Ze stuitte op een schimmelig bijproduct dat ontstaat bij het kweken van kombucha – de scoby. Alsof het lot het wilde bleek dat de scoby uit de kombucha honderden jaren geleden al werd vergeleken met een kwal. Charlotte stuitte op een oud citaat van een monnik: “wait untill the jellyfish has grown. Drink the kombucha and you will heal”.
“Ik vind het een hele mooie connectie als onbewust vervolg op het Medusa Project. Dus daar ben ik nu mee bezig en het leuke is; het is niet te breken. Je kan aan het materiaal trekken het is gewoon niet te breken.”
Charlotte doet veel van haar onderzoek in samenwerking met de Radboud Universiteit, Universiteit Wageningen of de HAN.
“Ik moest altijd naar het Radboud of Wageningen toe voor mijn experimenten. Ik wilde eigenlijk altijd een lab of atelier voor mezelf. Die samenwerkingen brengen mij ook veel, maar ik heb altijd wel gemist dat er in Nijmegen geen biolab is waar ik zelf kon experimenteren. Sinds december 2021 zit in dit atelier. Ik ben dan meteen heel ambitieus en dan wil ik meer dan alleen maar kwallen. Dus toen een voorstel geschreven voor de gemeente Nijmegen om BIOMA LAB (bio imagineering lab) op te richten; een plek waar de intersectie tussen kunst en wetenschap worden onderzocht en kennis wordt gedeeld. Nu heb ik hier allerlei machines en een werkplaats.”
En die plaats is haar atelier aan de Akkerlaan. De ruimte maakt het veel toegankelijker voor HAN en ArtEz studenten om gebruik te kunnen maken van technologie en onderzoek te doen naar de toepassing van wetenschap binnen de kunsten. Het biedt basis voor de ontwikkeling van interdisciplinair ecologisch makerschap in Nijmegen en omgeving.
Meer weten over Charlotte en het BIOMA LAB? Bekijk hieronder de websites:
Fotografie: Koen Kievits